Als beginnende bier brouwer met een bierbrouw starterspakket ben je benieuwd waarom er in alle instructies en informatie op internet zoveel tijd wordt besteed aan hygiƫnisch werken. Lekker belangrijk toch, gewoon het bier brouwen volgens het recept en dan komt het wel goed.
Nee, alles wat je tot nu toe gelezen hebt is waar. HygiĆ«nisch werken is zeer belangrijk! Niks is zo zonde als 4 uur lang in de keuken staan om je bier te brouwen en er uiteindelijk achter komen dat je jouw volledige batch door de gootsteen kunt spoelen omdat het geĆÆnfecteerd is. Onthoud dit goed: ‘Een infectie aan je bier kun je niet oplossen, maar je had het wel kunnen voorkomen’.
Basis hygiƫnisch werken tijdens het bier brouwen
Tijdens je brouwdag ga je je voorbereiden op een 4 uur durende sessie waarin jij het bier gaat brouwen. Zorg dat je materialen voor het brouwen altijd goed gereinigd zijn. Leg alles klaar in je keuken op theedoeken of andere hygiƫnische oppervlaktes. Je gaat de stappen tot en met koken uitvoeren en daarna begint het koelen. Vanaf dit punt wil je zo min mogelijk micro-organismes in je wort meer krijgen. Zorg dat je vanaf nu werkt met gedesinfecteerde materialen.
Middelen om je materialen mee schoon te maken
Schoonmaken van je materialen wordt onderscheiden in 2 soorten, namelijk:
Reinigen van je materialen
Het reinigen van je materialen doe je tijdens alle stappen van het bier brouwen. Je gebruikt hiervoor een “oxi” om te reinigen. Wij hebben oxi van het merk Chemipro en het is een van de meest gangbare producenten.

Milieuvriendelijke reiniger voor alle licht vervuilde materialen en flessen. Hoeft niet te worden nagespoeld met water, maar is wel aan te raden. Door de vrijkomende actieve zuurstof is een hygiƫnische reiniging mogelijk in ƩƩn behandeling met een korte contacttijd!
- Dosering: 4 gram per liter warm tot heet water.
- Contacttijd: 3 ā 5 minuten.
- Attentie: bij een langere contacttijd kan een onschadelijke witte kalkaanslag achterblijven die eenvoudig is te verwijderen door te spoelen met een oplossing van azijn- of citroenzuur.
- Inhoud: 100 gram (goed voor 25 liter reiniger)
Desinfecteren van je materialen
Het desinfecteren van je materialen doe je voornamelijk tijdens het koude gedeelte van je brouwdag. Dit betekend alles na het koken. Dus vanaf het moment dat je gaat koelen wil je voorkomen dat er micro organisme in je wort komen. Materialen heb je met de oxi al gereinigd. Met een sanitizer zorg je ervoor dat echt alle micro organisme zijn gedood. Bij Brouwpunt gebruiken we Chemipro San.
Chemipro San is een reinigingsmiddel voor je brouwmateriaal. Het is een sterk schuimend, zuur anionisch middel en wordt als laatste spoeling gebruikt in de drank- en voedingsmiddelenindustrie. Inhoud flacon 100 ml (voldoende voor ongeveer 65 liter reinigingsmiddel).
Kun je alles voorkomen?
Het klinkt door dit artikel misschien alsof wij van Brouwpunt altijd in een steriele omgeving werken en alles perfect doen. Maar nee, dit is niet waar. Ook al werk je met gereinigd en gedesinfecteerd materiaal, kun je nog steeds niet voorkomen dat micro organisme in je wort terecht komen. Dit gebeurt namelijk door de lucht of door het ademen van jezelf in de ruimte. Dit is niet zo heel erg, enkele organisme kunnen niet zoveel invloed uitoefenen. Je hebt de deksel voor het toevoegen van het gist namelijk maar even open en zodra het gist is toegevoegd gaat het proces van vergisting beginnen. De omgeving (je wort) veranderd en veel micro organisme kunnen hier niet in leven. Het resultaat is dat ze sterven voor ze het bier hebben kunnen aantasten. Het is hierin wel belangrijk dat je genoeg gist toevoegt zodat dit proces snel van start kan gaan en je micro organisme geen kans geeft!
Tips om hygiƫnisch te werken tijdens het bier brouwen
- Voeg genoeg gist toe na het koelen en doe de deksel ook direct dicht. Je hoeft niet te controleren om het gist opgelost in het wort. Geloof me, dit gebeurt zeker!
- Reinig je materialen zowel voor het brouwen als tijdens het brouwen. Zeker vanaf het punt dat je gaat koelen moet je zeer zorgvuldig te zijn met hygiƫne. Je hoeft niet eerdere keer met reinigen een nieuwe oplossing te maken. Maak zowel een reinigingsemmer (met oxi) en een desinfectie emmer (met San). Oxi heeft een effectieve werking van zeker 2 uur. Chemipro San kun je heel de brouwdag laten staan en gebruiken. Spoel je materialen onder de kraan af en leg ze dan weer in de sanitizer.
- Vergeet ook zeker niet je lege bierflesjes goed te reinigen. Je kan het bier brouwen perfect hebben gedaan, als je bierflesjes niet gereinigd zijn dan loop je alsnog een infectie op.
Conclusie
Met dit artikel hopen wij dat jij nooit een telleurstelling gaat ervaren door een infectie in je bier. Wij hebben na tientallen brouwsels nog nooit een infectie gehad. Helaas wel eens oxidatie, maar dat heeft andere oorzaken gehad. Ook is bier over datum laten gaan bij lang niet zo erg als een infectie oplopen. Zo zijn er op het internet genoeg voorbeelden te zien van geĆÆnfecteerd, voorkom dit!: