Water en mout zijn de twee hoofdbestanddelen van bier. Toch wordt gemakkelijk over het hoofd gezien dat de kwaliteit van het water een cruciale rol speelt in het brouwproces. De opvatting is vaak: slecht smakend water zorgt voor slecht smakend bier. Hoewel dat tot op zekere hoogte waar is, gaat het toch nog wat verder. In deze blog duiken we daarom in de wereld van brouwwater, van historische praktijken tot moderne overwegingen en waterchemie.
Bestel een bierbrouw pakket
Historie
In de middeleeuwen werd bier vaak gebrouwen met water uit stadsgrachten. Een romantisch beeld, maar de verontreiniging van dat grachtwater maakte het al snel ongeschikt voor bierproductie. Brouwers moesten creatieve oplossingen bedenken, zoals het huren van waterschuiten om water te halen uit nog niet vervuilde gebieden. De noodzaak van schone watervoorzieningen werd groot. Tegenwoordig gebruiken brouwerijen uitsluitend grondwater. Dat komt soms spontaan uit een bron omhoog, maar moet meestal opgepompt worden. Voor thuisbrouwers is dat geen optie en zijn er een aantal andere mogelijkheden.
Bestel je bierbrouw pakket bij Brouwpunt.
Het juiste brouwwater
Bier bestaat voor maar liefst 80-90% uit water. Je kan je voorstellen dat het daarom voor een groot deel de smaak bepaalt. Thuisbrouwers hebben verschillende opties voor brouwwater. Regenwater is meestal ongeschikt vanwege luchtverontreiniging en een gebrek aan essentiële mineralen. Gedestilleerd water is zoutloos en daarom een optie, maar het is duur. Mineraalwater kan daarentegen variabel zijn in mineralengehalte. Leidingwater is betaalbaar, gemakkelijk verkrijgbaar en voldoet aan dezelfde strenge eisen als brouwwater. Gewoon leidingwater is daarom vaak de beste keuze. Om van goed bier ontzettend goed bier te maken, is het echter cruciaal om meer van de waterchemie te begrijpen.
Waterchemie
Het geheim van brouwwater zit hem in de details en die details noemen we waterchemie. Waterchemie speelt een cruciale rol in het brouwen van bier. De waterhardheid, bepaald door calcium- en magnesiumconcentraties, is bijvoorbeeld van cruciaal belang voor de pH-regeling van het brouwsel. Een evenwichtige hardheid is daarom essentieel. Alkalisch water met hoge carbonaat- en bicarbonaatconcentraties kan de pH verhogen en daardoor de smaak van het bier beïnvloeden. Gelukkig zijn er methoden om deze factoren te beheersen, zoals ontharding door ionenwisseling en dealkalisatie. Brouwwater moet daarnaast ook geurloos zijn. Sommige waterbedrijven gebruiken chloor om ziektekiemen in het water te doden en dit kan een chloorachtige smaak aan het bier geven. Een actief koolfilter kan hierbij helpen. Een waterrapport van de waterleverancier kan duidelijkheid bieden over de mineralen en elementen in het leidingwater. Ook mineralen kunnen namelijk een enorme impact hebben op het bier, zowel op het mondgevoel als de smaak en bitterheid van het bier.
De sleutel tot succes
Brouwwater is dus veel meer dan slechts een ingrediënt: het is de sleutel tot het perfectioneren van jouw brouwproces en het creëren van heerlijk bier. Een beetje kennis van waterchemie kan het verschil maken tussen een bevredigende en een buitengewone bierervaring. Dus, duik in de wereld van watertesten, experimenteer met water en til je bier naar een hoger niveau.
